Wspaniałe Stulecie Wiki
Advertisement


Mustafamaly

Mały Mustafa

Książę Mustafa (ur. 1515 w Manisie, zm. 1553 w Konyi) — najstarszy syn sułtana Sulejmana I Wspaniałego, jedyne dziecko sułtanki Mahidevran. Został skazany na śmierć przez własnego ojca i zabity w wieku 38 lat. Postać historyczna, zagrana przez Mehmeta Günsüra.

Życie

Narodziny

Książę Mustafa urodził się jako syn księcia Sulejmana oraz sułtanki Mahidevran w Manisie, gdzie jego ojciec wówczas sprawował rządy jako gubernator.

Dzieciństwo w Topkapi

Gdy Mustafa był małym dzieckiem umarł jego dziadek, Selim I Groźny. Wówczas na tronie zasiadł jego ojciec, Sulejman, a Mustafa stał się następcą tronu osmańskiego. Mustafa i Mahidevran przeprowadzili się zatem do Stambułu. Młodemu księciu bardzo podobało się w Topkapi. Często się bawił. Nienawidził się uczyć, mówił ,,po co mam się uczyć, skoro i tak zostanę sułtanem". Uwielbiał spędzać czas z najbliższym przyjacielem ojca - Ibrahimem Paszą, któremu dużo zawdzięczał. Po pewnym czasie zauważył, że jego matka często płacze(płakała, bo Sulejman ją odrzucił na rzec Hurrem, gdy Mahidevran najpierw pobiła dotkliwie Hurrem, a później podrzuciła truciznę do jedzenia Hurrem). Sulejman wmawiał mu, że po prostu kobiety tak mają, że płaczą. Gdy raz zachorował jego ojciec spędził z nim całą noc. Niebawem młodemu księciu narodziło się rodzeństwo - najpierw urodził się książę Mehmed, później sułtanka Mihrimah. Mustafa od czasu do czasu bawił się z rodzeństwem. Po pewnym czasie odbyło się jego zaprzysiężenia u janczarów. Mustafa dorastał i rodzili mu się kolejni bracia - książę Selim i Bayezid. Po pewnym czasie, gdy Mustafa zauważył płacz matki zdecydował się wyjechać z nią do Edirne. Udało mu się uzyskać zgodę ojca.

W Edirne

Nauczyciele księcia Mustafy pojechali wraz z nim do Edirne. Tam książę dorósł i wyrósł na nastolatka. W międzyczasie urodził mu się jeszcze jeden brat - książę Cihangir. Mustafa miał ogromne wsparcie ludu i janczarów. Był sprawiedliwy, waleczny i inteligentny.

Związek z Efsun

Po powrocie do Topkapi Mustafa po raz pierwszy miał swoją nałożnicę. Została nim Efsun Hatun. Mustafa i Mahidevran nie wiedzieli jednak, że kobieta pracuje dla Hurrem(wiedzieli, że kiedyś pracowała, ale myśleli, że Hurrem ją porzuciła). Początkowo Hurrem chciała tylko podporządkować Mustafę swojej woli, z czasem zleciła Efsun, by ta stopniowo dolewała trucizny do lekarstwa księcia Mustafy. Efsun jednak nie potrafiła otruć księcia. Mustafa wypił tylko łyżkę zupy z trucizną, a potem Efsun zaczęła go całować i kopnęła stół. W wyniku tego skończyło się tylko na złym samopoczuciu.Z czasem Efsun zaszła w ciążę, co było zabronione(książę nie mógł mieć dzieci do momentu, w którym obejmie rządy w prowincji). Sprawa się wydała i ciążą Efsun została usunięta. Kobieta umierała, a na łożu śmierci wyjawiła Mustafie, że Hurrem próbowała ją otruć. Mustafa i Mahidevran powiedzieli o tym Sulejmanowi, sułtan jednak nie uwierzył. że to prawda. Mustafa sam wykopał grób dla Efsun.

W czasie, gdy Mustafa był w związku z Efsun, jego babcia, Ayse Hafsa chciała żeby książę ożenił się z jej bratanicą, Aybige Hatun. Mustafa tego chciał, ale zgodził się. Gdy dowiedział się o związku Bali Beya z Aybige Hatun, Sulejman powierzył los Bali Beya Mustafie. Początkowo Mustafa zdecydował się stracić Bali Beya, w ostatniej chwili zmienił jednak zdanie i darował mężczyźnie życie.

Objęcie rządów w Manisie

Mustafa i mahidevran

Książę Mustafa przytulający matkę Sułtankę Mahidevran

Niebawem Sulejman zdecydował się wysłać księcia do prowincji koronnej - Manisy. Do jego haremu wyruszyła Fatma Hatun, która niebawem zaszła z księciem w ciążę i urodziła syna, który jednak szybko zmarł na ospę. W tym samym czasie książę poznał Helenę Hatun - wolną kobietę. Helena nie wiedziała, że chłopak którego poznała to książę. Kontakt Mustafy i Heleny urwał się, gdy Mustafa wyjechał do stolicy sprawować rządy jako namiestnik sułtana, po jego powrocie się odnowiły. Z czasem Mustafa zabrał Helenę do haremu. Niebawem narodził mu się również syn, w wyniku czego do Manisy przyjechał sułtan, by nadać księciu imię. Wtedy też Sulejman dowiedział się, że Mustafa wziął do haremu wolną kobietę i kazał mu ją odprawić. Mustafa to zrobił.

Portret księcia mustafy

Portret księcia Mustafy

W Manisie książę Mustafa otaczał się wiernymi sobie ludźmi m.in: jednym z nich był Tascali Yahya Bey, żołnierz i poeta.

Niebawem Mustafa miał kolejną faworytę - Rumeysę Hatun. W czasie rządów w Manisie zdazało się, że opuszczał prowincję. Rumeysa niebawem zaszła w ciążę z księciem. Wcześniej miał również inną konkubinę - Ayse, która urodziła mu córkę - sułtankę Nergissah.

Rządy w Amasyi

Po pewnym czasie Sulejman zdecydował się przenieść Mustafę do innej prowincji - leżącej przy granicy Imperium Osmańskiego Amasyi. Po paru latach przyjechał z matką i faworytą Rumeysą na zaprzysiężenie jego najmłodszego brata w szeregi janczarów. Po drodze odbył się zorganizowany zamach na niego, uratowała go jednak Rumeysa własnym ciałem. Wtedy zginęła ona i ich nienarodzone dziecko. Tymczasem Mustafa popadał również stopniowo w niełaskę u ojca.

W pewnym momencie swojego życia Mustafa poznał Mihrunisę, córkę Huzer Hayredina Paszy. Za zgodną Barbarossy Mustafa wziął potajemny ślub z Mihrunisą. Z czasem zdradził Bayezidowi prawdę. Bayezid nie powiedział o tym ojcu, zdradziła go jednak Huricihan - córka Hatice i Ibrahima Paszy, żona Bayezida. Wówczas popadł w jeszcze większą niełaskę. W czasie tego małżeństwa Mihrunisa urodziła Mustafie syna - księcia Mehmeda.

W międzyczasie Mustafa otrzymał od ojca w prezencie zatruty kaftan - zatruł go jednak nie Sulejman, lecz sułtanka Hurrem i Rustem Pasza. Matka Mustafy przeczuwała, że kaftan jest zatruty i udało jej się powstrzymać Mustafę od założenia go. Kazała założyć go słudze, ten po chwili zmarł. W wyniku tego Mustafa wyruszył z wojskiem na Stambuł i powiedział ojcu, że jeśli ten chce go zabić, żeby zrobił to patrząc mu w twarz. Wtedy Mustafa się dowiedział, że to nie Sulejman zatruł kaftan. Po pewnym czasie Mustafa wrócił do Amasyi.

Po raz kolejny Mustafa przyjechał do stolicy, gdy ciężko chory Sulejman wypowiedział jego imię. Wezwany został przez sułtankę Hurrem. W czasie drogi został przeprowadzony na niego zamach z rozkazu Rustema Paszy, o czym nie wiedziała sama sułtanka Hurrem. W stolicy Mustafa na prośbę Hurrem(chociaż ze względu na brata i ojca) uratował Selima przed janczarami, którzy podnieśli na niego rękę. Po pewnym czasie Mustafa znów wyjechał do Amasyi, gdzie przez kolejne kilka lat sprawował rządy.

800px-Mort de Mustapha

Obraz przedstawiający śmierć księcia Mustafy

Śmierć

Serial

Z czasem sułtanka Hurrem ponownie zaatakowała Mustafę. Chciała, by on zginął, aby po jej śmierci Mustafa nie zasiadł na tronie (panowało prawo Fatiha, zgodnie z którym świeżo upieczony władca, gdy tylko wstępował na tron zabijał swoich braci, poza tym chodziło też o władzę). W tym celi wysłała do Amasyi Mihrimah, która ukradła pieczęć Mustafy. Następnie Hurrem i Rustem Pasza napisali fałszywy list do szaha Tahmaspa, wroga Sulejmana,w którym ,,Mustafa chciał sprzymierzyć się z Tahmaspem przeciwko Sulejmanowi". Odpowiedź trafiła w ręce Sulejmana, o co zadbała Hurrem. W wyniku tego Sulejman wezwał Mustafę do obozu wojennego, kazał mu przyjść do siebie samemu w pojedynkę i kazał katom go zabić. Mustafa walczył długo, aż w końcu kaci go zabili. Egzekucja miała miejsce 6 października 1553 r. Przed śmiercią napisał do ojca długi list.

Historia

Podczas kampanii Sulejmana jego armia osiadła w Eregli. Rustem pasza złożył Mustafie ofertę, by dołączył do armii ojca. Jednocześnie ostrzegł sułtana, że Mustafa przybędzie go zabić. Sulejman myśląc, że jest w niebezpieczeństwie, oraz z przekonaniem, że Mustafa to zdrajca, skazał syna na śmierć i jego strażnicy po długiej walce odebrali mu życie cięciwami od łuku.

Po śmierci

Po śmierci księcia, janczarzy i anatolijscy żołnierze oprotestowali decyzję Sulejmana. Wojsko miało egzekucję za niesprawiedliwą, ponieważ uważali, że jej powodem były polityczne machinacje Hurrem i Rustema paszy. Po protestach armii Sulejman pozbawił Rustema stanowiska wielkiego wezyra i odesłał go do Stambułu. W niektórych regionach Anatolii mówiono o zmarłym księciu jako o „Sułtanie Mustafie”, tak jakby rzeczywiście odziedziczył tron. Jego życie i los stały się częścią tureckiej literatury w Anatolii. Poeta Taslicali Yahya Bej stworzył elegię dla zmarłego księcia. W serialu jaki i w historii pojawił się człowiek, który podszywał się pod ocalałego Mustafę i zbierał ludzi, którzy mieli obalić Sulejmana. Ostatecznie bunt został stłumiony.

Ciekawostki

  • Nigdy nie zdradził Sułtana Sulejmana.
  • Istnieje teoria w której jedna z jego córek (prawdopodobnie Sułtanka Şah) miałaby mieć córkę o imieniu Mahfiruz, która trafiłaby do Haremu Sułtana Ahmeda I.
  • W historii był bardzo kochliwy i miał ponad 20 dzieci z czego większości to byli chłopcy, ale to tylko mało prawdopodobna teoria. Mustafa był taki jak w serialu, czyli dobry i sprawiedliwy.
  • Tak jak w serialu jak i w historii jego ukochaną córką była Sułtanka Nergissah.
  • Po jego śmierci wybuchały bunty janczarów i zmarł Książę Cihangir.
  • W historii miał rodzoną siostrę Sułtankę Raziye, która była żoną jego najbardziej zaufanego człowieka Yahyi Efendiego.
  • W serialu jak Książę Cihangir umiera i idzie do nieba to słyszy głos nawołujący jego imię, to głos Księcia Mustafy, który trafił do nieba.
  • Jakby Sułtanka Hurrem nie trafiła do Haremu to prawdopodobnie on by został Sułtanem.
  • Napisał wzruszający list do Sułtana Sulejmana po którym Sułtan się rozchorował (psychicznie i fizycznie).
  • Możliwe że w historii jego śmierć oglądał Książę Cihangir po której zmarł.
  • Jego chwila śmierci i pogrzeb należy do najsmutniejszych chwil w serialu jak i koniec jego syna Księcia Mehmeda.
  • Istnieje teoria która głosi że jeden z jego synów został ukryty przed Sułtanem Sulejmanem i dożył wieku dorosłego.
  • Mimo iż Sułtanka Hurrem była jego wrogiem i mimo tego, że to ona sprowadziła na niego śmierć płakała gdy umarł.
  • Jego faworytami (żonami) w historii były m.in. Sułtanka Rumeysa, Sułtanka Fatma, Sułtanka Hatice, Sułtanka Nurbegum, Sułtanka Nuricihan, Sułtanka Handan i Sułtanka Ayşe.
  • Był ukochanym księciem wśród janczarów. Po jego śmierci oni chcieli dorwać zarówno Rustema Paszę, jak i sułtankę Hurrem.
  • W historii miał jeszcze jednego syna, Orhana, ale jego matka jest nieznana. Miał jeszcze dwie córki, Sah i Mihrisah.
  • Aktor, który grał Mustafę miał zagrać Hezarfena Ahmeda Celebiego w kontynuacji Wspaniałego stulecie pt. Wspaniałe stulecie sułtanka Kosem. Ostatecznie jednak Hezarfena zagrał inny aktor, a Mehmet Gunsur nie dołączył do obsady tego serialu.
  • W 1561 roku Gabriel Bounin napisał o Mustafie tragedię pt. La soltane.
  • Aktor, który gra Mustafę, Mehmed Gunsur jest o 5 lat starszy od Nur Fettahoglu, która w serialu gra jego matkę.
  • Historycznie Mustafa i Hurrem byli wrogami, ale darzyli się szacunkiem. Istnieje nawet absurdalna teoria, że Mustafa i Hurrem mieli romans. A w kłótniach Mahidevran i Hurrem Mustafa bronił rudowłosej i przypodobać się sułtanowi, oczywiście potem za wszystko przepraszał matkę.
  • Mustafa był ulubionym bratem księcia Cihangira.
  • Prywatnie, aktor grający Mustafę (Gunsur) jest również modelem.
Advertisement